Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

melos Pers

  • 1 Melos

    1.
    mĕlos, i, n. (Greek plur. mele, Lucr. 2, 412.—In masc.: quosdam melos, Cato ap. Non. 213, 17; so Pac. and Varr. ib.), = melos, a tune, air, strain, song, lay (ante-class. and poet.): suave summum melos, Naev. ap. Non. 213, 11: quosdam melos, Cato ap. Non. 77, 7: Silvani melo Consimilis cantus, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    longum,

    Hor. C. 3, 4, 2: Pegaseium, Pers. prol. —Greek plur.:

    cui brevia mela modifica recino,

    Aus. Parent. 27.
    2.
    Mēlos, i, f., = Mêlos, an island in the Ægean Sea, one of the Cyclades, now Milo, Mel. 2, 7, 11; Plin. 4, 12, 23, § 70; Paul. ex Fest. p. 124 Müll.—Hence,
    I.
    Mēlĭus, a, um, adj., of Melos:

    Diagoras Melius,

    Cic. N. D. 1, 1, 2.—
    II.
    Mēlĭnus, a, um, v. 4. Melinus.

    Lewis & Short latin dictionary > Melos

  • 2 melos

    1.
    mĕlos, i, n. (Greek plur. mele, Lucr. 2, 412.—In masc.: quosdam melos, Cato ap. Non. 213, 17; so Pac. and Varr. ib.), = melos, a tune, air, strain, song, lay (ante-class. and poet.): suave summum melos, Naev. ap. Non. 213, 11: quosdam melos, Cato ap. Non. 77, 7: Silvani melo Consimilis cantus, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    longum,

    Hor. C. 3, 4, 2: Pegaseium, Pers. prol. —Greek plur.:

    cui brevia mela modifica recino,

    Aus. Parent. 27.
    2.
    Mēlos, i, f., = Mêlos, an island in the Ægean Sea, one of the Cyclades, now Milo, Mel. 2, 7, 11; Plin. 4, 12, 23, § 70; Paul. ex Fest. p. 124 Müll.—Hence,
    I.
    Mēlĭus, a, um, adj., of Melos:

    Diagoras Melius,

    Cic. N. D. 1, 1, 2.—
    II.
    Mēlĭnus, a, um, v. 4. Melinus.

    Lewis & Short latin dictionary > melos

  • 3 melos

    [st1]1 [-] mĕlŏs, i, n. (masc. Cato.): chant mélodieux, poème lyrique, air.    - [gr]gr. μέλος, ους -- τὰ μέλη: la poésie lyrique.    - au n. plur. - musaea mele, Lucr.: le chant des Muses.    - cycnea mele, Lucr.: les chants du cygne. [st1]2 [-] Mēlŏs (Mēlus), i, f.: Mélos (une des cyclades, auj. Milo).    - [gr]gr. Μῆλος, ου.
    * * *
    [st1]1 [-] mĕlŏs, i, n. (masc. Cato.): chant mélodieux, poème lyrique, air.    - [gr]gr. μέλος, ους -- τὰ μέλη: la poésie lyrique.    - au n. plur. - musaea mele, Lucr.: le chant des Muses.    - cycnea mele, Lucr.: les chants du cygne. [st1]2 [-] Mēlŏs (Mēlus), i, f.: Mélos (une des cyclades, auj. Milo).    - [gr]gr. Μῆλος, ου.
    * * *
        Melos, n. gen. indeclinabile. Pers. Doulceur de chant.
    \
        Mele, Nominatiuus pluralis Graecus. Lucr. Doulces chansons.

    Dictionarium latinogallicum > melos

  • 4 Pegaseius

    Pēgasēius, a, um [ Pegasus I \]
    пегасов, перен. поэтический ( melos Pers)

    Латинско-русский словарь > Pegaseius

  • 5 Pegaseius

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegaseius

  • 6 Pegaseus

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegaseus

  • 7 Pegasianus

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegasianus

  • 8 Pegasides

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegasides

  • 9 Pegasis

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegasis

  • 10 Pegasos

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegasos

  • 11 Pegasus

    1.
    Pēgăsus ( - os), i, m., = Pêgasos, the winged horse of the Muses, who sprang from the blood of Medusa when she was slain, and with a blow of his hoof caused the fountain of the Muses ( Hippocrene) to spring from Mount Helicon. Bellerophon afterwards caught him at the fountain of Pirene, near Corinth, and, with the aid of his hoofs, destroyed the Chimœra. But when Bellerophon wished to fly on the back of Pegasus to heaven, the latter threw him off and ascended to the skies alone, where he was changed into a constellation, Ov. M. 4, 785; 5, 262 sq.; id. F. 3, 458:

    ales,

    Hor. C. 4, 11, 27; Hyg. Fab. 151; id. Astr. 2, 18.—Applied in jest to a swift messenger, Cic. Quint. 25, 80. —Of winged horses in gen., Plin. 8, 21, 30, § 72; cf.:

    sunt mirae aves cornutae (in Africā) et equinis auribus Pegasi,

    Mel. 3, 9.— Hence,
    1.
    Pēgăsēïus, a, um, adj., Pegasean, i. e. poetic: melos, Pers. praef. 14. —
    2.
    Pēgăsĕus ( Pēgăsēus, Mart. Cap. 9 fin.), a, um, adj., of or belonging to Pegasus, Pegasean:

    volatus,

    Cat. 55, 24:

    habenae,

    Claud. in Ruf. 3, 262:

    aquae,

    Hippocrene, id. Epigr. 5, 4.—Pegaseum stagnum, a lake in lonia, Plin. 5, 27, 31, § 115:

    aetas Pegaseo corripiet gradu,

    i. e. with rapid step, Sen. Troad. 385.—
    3.
    Pēgăsis, ĭdis, f. adj., of Pegasus:

    Pegasides undae,

    the waters of Hippocrene, the fountain of the Muses, Ov. Tr. 3, 7, 15:

    unda,

    Mart. 9, 59, 6.— Subst.: Pēgăsĭdes, the Muses, Ov. H. 15, 27; Prop. 3 (4), 1, 19.— Pēgăsis, ĭdis, f., = Pêgê, a fountain-nymph:

    Pegasis Oenone Phrygiis celeberrima silvis,

    Ov. H. 5, 3.
    2.
    Pēgăsus, i, m., a celebrated jurist in the reign of the emperor Vespasian, Dig. 1, 2, 2, § 47; Juv. 4, 77.—Hence,
    B.
    Pē-găsĭānus, a, um, adj., Pegasian:

    senatus consultum,

    Just. Inst. 2, tit. 23.

    Lewis & Short latin dictionary > Pegasus

  • 12 Melius

    1.
    mĕlos, i, n. (Greek plur. mele, Lucr. 2, 412.—In masc.: quosdam melos, Cato ap. Non. 213, 17; so Pac. and Varr. ib.), = melos, a tune, air, strain, song, lay (ante-class. and poet.): suave summum melos, Naev. ap. Non. 213, 11: quosdam melos, Cato ap. Non. 77, 7: Silvani melo Consimilis cantus, Att. ap. Cic. N. D. 2, 35, 89:

    longum,

    Hor. C. 3, 4, 2: Pegaseium, Pers. prol. —Greek plur.:

    cui brevia mela modifica recino,

    Aus. Parent. 27.
    2.
    Mēlos, i, f., = Mêlos, an island in the Ægean Sea, one of the Cyclades, now Milo, Mel. 2, 7, 11; Plin. 4, 12, 23, § 70; Paul. ex Fest. p. 124 Müll.—Hence,
    I.
    Mēlĭus, a, um, adj., of Melos:

    Diagoras Melius,

    Cic. N. D. 1, 1, 2.—
    II.
    Mēlĭnus, a, um, v. 4. Melinus.

    Lewis & Short latin dictionary > Melius

  • 13 dico [2]

    2. dīco, dīxī, dictum, ere (indogerm. *deik, zeigen, altlat. deico, altind. diçáti, griech. δείκνυμι), durch Laute od. Worte an den Tag geben, verlautbaren, I) durch Laute = phonetisch aussprechen, cum Rho dicere nequiret, Cic.: ut eius artis, cui studeret, primam litteram dicere non posset, Cic. – II) durch Worte = sprechen, sagen, vorbringen, vortragen, erwähnen, A) im allg.: dicta, Plaut.: mendacium, Plaut. u. Nep.: illa, quae dixi, jene erwähnten Grundsätze, Cic.: quos supra diximus, Caes.: hoc lex non dicit, sagt das nicht, enthält das nicht in sich, Cic.: volui dicere, ich wollte sagen (wenn man sich selbst korrigiert), Plaut.: Hilarum dico, ich sage (meine) den H., Cic.: u. so eos dico, qui etc., Cic.: hoc dicis, dieses meinst du, Ter.: iis dico litteris, quibus etc., Cic.: non id volui dicere, Plaut.: illud ›stertit‹ volui dicere, Plaut.: dicet aliquis, es könnte einer sagen, Cic.: nihil dico amplius, Cic.: unum illud dico, Cic.: tantum (nur so viel) dico, Cic.: non dico, ich will nicht sagen, Cic.: ne dicam, um nicht zu sagen, crudelem, ne dicam sceleratum, Cic.: dicam, ich darf es sagen (parenthet.), Komik. (s. Brix Plaut. trin. 346): dicam vere, quod sentio, Cic.: quid dico saepe? immo non numquam, Cic.: dico tibi, ich spreche zu dir, ich meine dich (drohend, warnend usw.), Komik. u. Phaedr. (vgl. Brix Plaut. mil. 217 u. die Auslgg. zu Phaedr. 4, 19, 18): ebenso dicimus tibi, Ov.: tibi ego dico annon? willst du mir Rede stehen oder nicht? Ter.: aber ut A. Varius consessori (zu seinem Beisitzer) dicere solebat, Cic.: dicam nunc, laß dir nun sagen, Ov. – ut parcissime dicam, um mich sehr schonend auszudrücken, Quint. – sed dic tamen, aber sag mir doch, à propos, Komik. (s. Lorenz Plaut. Pseud. 1293). – nisi quid dicis, wenn du nichts dagegen einzuwenden hast, Cic.: alqd de scripto, vom Blatte vortragen, ablesen, Cic.: causam, seine Sache (als Angeklagter vor Gericht) vortragen, sich gegen die Anklage verantworten, Cic.: dagegen causas in foro, als Anwalt Rechtsfälle verhandeln, Cic.: ius, Recht sprechen, Gericht halten, Cic. (dah. absol., do, dico, addico, s. 1. dō): sententiam (vom Senator), seine Meinung sagen, seine Stimme geben, Cic.: versus in oratione, vorbringen, anbringen, Cic. – quid dicam de patre (in betreff des V.)? Ter.: u. so quid ego de Cicerone dicam? Cic. (s. Spengel Ter. Andr. 252). – ut dixi, Cic.: ut initio dixi, Cic.: ut ante dixi, ut od. quem ad modum supra dixi, Cic.: ut diximus, Cic.: ut supra diximus, Caes.: ut dictum est, Caes.: uti dictum est, ut ante dictum est, Caes., sicut ante dictum est, Nep. – nunc de conclusione dicemus, Cic.: de quibus duabus rebus in his libris promiscue dicam, Varro LL. – de nostris (verbis) dicam cur sint, de alienis, unde sint, Varro LL. – cum mihi et pro me aliquid et in Marcum multa dicenda sint, Cic. – m. folg. – ut od. ne u. Konji., sagen, ankündigen, befehlen, daß od. daß nicht usw., Cic. u.a. – Im Passiv dicor, diceris, dicitur etc., man sagt, es geht das Gerücht, man behauptet, daß ich, du, er usw., er, sie, es soll, mit folg. Nom. u. Infin., Aesculapius primus vulnus dicitur obligavisse, Cic.: dicitur inventor olivae (sc. esse), wird genannt als usw., Cic.: dicor pulsa (esse), Ov.: u. dicitur zuw. m. folg. Acc. u. Infin., dicitur eo tempore matrem Pausaniae vixisse, Nep.: anates Ponticas dicitur edundis vulgo venenis victitare, Gell.: quam (partem) Gallos obtinere dictum est (oben gesagt ist), Caes. (vgl. Dräger Histor. Synt. Bd. 2. S. 430 f.): ut dicitur, in Zwischensätzen, Cic. Cael. 28. – In der Umgangsspr., dictum ac factum u. bl. dictum factum (ἅμ᾽ επος, ἅμ᾽ εργον), gesagt getan = ohne Verzug, eiligst,Ter. (vgl. Ruhnk. u. Spengel Ter. Andr. 2, 3, 7 = 381. Wagner Ter. heaut. 760): dicto citius (= citius quam dici potest), schneller wie er's sprach, kaum hatte er's gesagt= ohne Verzug, im Nu, Verg., Hor. u. Liv. (vgl. Heindorf Hor. sat. 2, 2, 80). – ante dictus, vorher genannt (erwähnt), Scrib. Larg. 163. Amm. 16, 12, 21 u. 29, 5, 24. – supra dictus, oben genannt (erwähnt), Plin. 32, 80. Quint. 6, 1, 13. Lact. 6, 5, 5. Cael. Aur. chron. 2, 12. § 140 u. 145. – B) insbes.: 1) (intr.) prägn., reden, eine Rede halten, Cic.: ars dicendi, Redekunst, Rhetorik, Cic.: dicendo excellere, durch Beredsamkeit, Cic. – bes. vor Gericht verteidigend od. angreifend für jmd. od. etw. reden, dicere pro reo, Cic.: contra alqm pro alqo apud centumviros, Cic.: acerbe in alqm, Cic.: a od. proscripto, für den wörtlichen Ausdruck sprechen, ihn verteidigen (Ggstz. contra scriptum dicere), Cic. – qui ante me dixerunt, die Vorredner, Cic.: is, qui dicturus post me erat, der Redner nach mir, Cic. – m. Dat. (vor), dicere populo, Sen. contr. 7. praef. § 1. – 2) sagen = antworten, a quo cum quaesisset, quo se deduci vellet, et ille Athenas dixisset etc., Nep.: a quo cum quaereret Pyrrhus..., Cineas dixit etc., Eutr. – 3) nennen, benennen, heißen, orbis, qui κύκλος Graece dicitur, Cic.: quidam, quem dicere nolo nomine, Catull.: est locus Hesperiam Graii cognomine dicunt, Verg.: nam tum eo verbo (hostis) peregrinum dicebant, Varro LL.: cum puerum contrario nomine puellae diceremus, ICt.: Pithecusae habitantum nomine dictae, Ov. – m. Acc. des Namens, nomen dixere priores Ortygiam, Verg.: cui Ascanium parentes dixere nomen, Liv. – übh. m. dopp. Acc. u. im Passiv m. dopp. Nom., tam bellatorem Mars se haut ausit dicere, Plaut.: quem dixere chaos, Ov.: felicem diximus Pirithoum, haben gl. gepriesen, Ov.: equidem me Caesaris militem dici volui, Caes.: lineae, quae cathetoe dicuntur, Vitr.: Meropis filia dici cupiens, Ov. – m. Ang. von wem? durch Adv. od. durch ab od. de m. Abl., unde iugum dictum est velut zugon, Diom.: Chaoniam omnem Troiano a Chaone dixit, Verg.: qui nunc Misenus ab illo dicitur, Verg.: caseus a coacto lacte ut coaxeus dictus, Varro LL.: dictae a Pallade terrae, Athen, Ov.: Romanos suo de nomine dicet, Verg.: Turonii vocantur de fluvio, Cato fr.: eaque terra de nomine eius Chanaan dicta est, Lact. – 4) singen, singend vortragen, dichten, versus, carmen, Verg. u. Hor.: modos, Hor.: in modum dicite: ›o Hymenaee Hymen‹, Catull.: carmina in imperatorem, Liv. 39, 7, 3: carmen Christo quasi deo, Plin. ep. 10, 96 (97), 7: hymnum deo, Eccl.: aliquid de Domitio, Suet. Vit. 11, 2: carmina fistulā od. avenā, Hor. u. Calp.: melos tibiā, Hor.: ad tibias dixit, Lampr. Helig. 32, 8. – 5) ernennen, zu etw. machen, dictatorem et magistrum equitum, Cic.: arbitrum bibendi, Hor. – m. dopp. Acc., alqm dictatorem, Caes.: alqm magistrum equitum, Liv.: alqm aedilem, Liv.: alqm tribunum militum, Liv.: alqm collegam, Liv.: alqm deum (zum G.), Ov. – 6) lobend erwähnen, -nennen, beschreiben, erzählen, besingen, im Liede preisen, alcis facta, amores, Verg.: naturas silvestrium, Plin.: vir dicendus, nennens-, erwähnenswert, Vell. – 7) bestimmen, festsetzen, eine Zeit anberaumen (obwohl urspr. vom mündlichen Mitteilen u. Ankündigen), locum, multam, Liv.: diem (Termin vor Gericht), Cic.: diem nuptiis, Ter.: diem operi, Cic.: iudicem, sich ausbitten, Liv.: legem, Cic.: dictum inter nos fuit, ne etc., verabredet, Ter. – dah. bestimmend versprechen, zusagen (s. Nipperd. Nep. Eum. 2, 2), sua bona cognatis, Plaut.: alia legatio dicta erat, alia data est, Cic.: dictae pecuniae, Plaut.: pecuniae Appio dictae, Sall. fr.: bes. dicere dotem, Cic., dotem alci, Varro fr.: u. dotis paululum vicino suo, Afran. fr.: quod dotis (an M.) dixi, Ter.: quidam dictas non accepere dotes, Sen. rhet.: u. doti Valeria pecuniam omnem suam dixerat, Cic.: dictas exige dotis opes, Ov. – 8) vorhersagen, Tibull., Prop. u. Ov. – 9) bejahen, versichern, Ggstz. negare, Ter. eun. 251. Cic. ep. 3, 8, 5: m. folg. Acc. u. Infin., quem esse negas, eundem esse dico, Cic. Tusc. 1, 12. – / arch. deico, Plaut. Poen. 474. Corp. inscr. Lat. 1, 1007: deicat, Plaut. Men. 243. – Perf. deixi, Corp. inscr. Lat. 1, 1007. v. 1 u. 8: deixsistis, Corp. inscr. Lat. 1, 201, 5: deixserunt, ibid. 1, 200, 85 u. 88: deixerit, ibid. 197, 23 u. 198, 47: deixserit, ibid. 1, 206. col. 2, 34: deixserint, ibid. 1, 204. col. 2, 33. – arch. Fut. deices, Plaut. Pseud. 1323. – arch. Imperat. deicunto, Corp. inscr. Lat. 1, 204. col. 2, 4. – arch. Infin. Präs. Akt. deicere, ibid. 1, 198, 32 u. Pass. deici, ibid. 1, 205. col. 2, 28. – arch. Abl. Gerund. deicundo, ibid. 1, 198, 31; 1, 1184 u. ö. – arch. dice = dic, Plaut. capt. 359; merc. 159; rud. 124 u. ö.; vgl. Quint. 1, 6, 21; aber auch = dicam (Fut.), Cato nach Paul. ex Fest. 72, 6. – dicem = dicam (Fut.), Cato nach Quint. 1, 7, 23. – Synk. Perf.-Formen, dixti = dixisti, Plaut. asin. 823; capt. 155 u. ö. Ter. Andr. 518 u. ö. Cic. de fin. 2, 10; de nat. deor. 3, 23; Caecin. 82. Ovid. her. 11, 59. Quint. 9, 3, 22. Mart. 4, 61, 4. Corp. inscr. Lat. 1, 1449: dixis = dixeris, Plaut. asin. 839; aul. 744; capt. 149; mil. 283: Vidul. fr. V, 28 Stud.: dixem = dixissem, Carm. de fig. 65: dixe = dixisse, Plaut. Amph. fr. XI; Poen. 961. Varro sat. Men. 284. Arnob. 5, 1. Auson. sept. sap. 1 (lud.), 7 u. 4 (Cleob.), 8. – Futur. dicebo, Nov. com. 8: dicebit, Vict. Vit. 3, 36. – Parag. Infin. Präs. Pass. dicier, Plaut. Bacch. 396; cist. 83; Curc. 479; Stich. 167. Cic. Arat. 33. Vatin. ep. in Cic. ep. 5, 9, 1. Pers. 1, 28. Carm. de ponder. 20. Prud. perist. 11, 86. Aenigm. vet. bei Gell. 12, 6, 2. Caper de orth. (VII) 102, 10. – Abl. Sing. Partiz. Präs. auch dicenti, Liv. 6, 14, 13. Vict. Vit. 1, 44. – Genet. Plur. Partiz. Präs. synk. dicentum, Ovid. met. 10, 657.

    lateinisch-deutsches > dico [2]

  • 14 dico

    1. dico, āvī, ātum, āre (Intens. v. dīco, ere), I) laut-, feierlich verkündigen, daß etwas sein werde, pugnam, Lucil. 1081 (wo synk. Plusquam-Perf. dicasset). – II) weihen, A) als t. t. der Religionsspr. 1) etw. feierlich einer Gottheit zusprechen, widmen, weihen, Iovi Elicio aram in Aventino, Liv.: Capitolium, templum Iovis O. M., Liv.: alci (Iovi) donum, Cic.: Veneri carmen, Plin. – cygni non sine causa Apollini dicati, geheiligt, Cic. – 2) eine Person feierlich zur Gottheit erheben, weihen, Ianus geminus a Numa dicatus, Plin.: ille inter numina dicatus Augustus, Tac. – B) übtr.: 1) jmdm. etw. widmen, weihen, operam alci, Ter.: studium suum alcis laudi, Cic.: totum diem alci, Cic. – Insbes.: a) jmdm. eine Schrift zueignen, dedizieren, Plin. u. Quint. – b) se alci, jmdm. sich widmen, sich hingeben, se Crasso, Cic.: se alci in clientelam, Caes.: se civitati od. in civitatem, in einen Staat sich als Bürger aufnehmen lassen, -sich einbürgern, Cic. Balb. 28 u. 30. – 2) etwas durch den ersten Gebrauch gleichs. einweihen, illā acie nova signa novamque aquilam, Tac. hist. 5, 16.
    ————————
    2. dīco, dīxī, dictum, ere (indogerm. *deik, zeigen, altlat. deico, altind. diçáti, griech. δείκνυμι), durch Laute od. Worte an den Tag geben, verlautbaren, I) durch Laute = phonetisch aussprechen, cum Rho dicere nequiret, Cic.: ut eius artis, cui studeret, primam litteram dicere non posset, Cic. – II) durch Worte = sprechen, sagen, vorbringen, vortragen, erwähnen, A) im allg.: dicta, Plaut.: mendacium, Plaut. u. Nep.: illa, quae dixi, jene erwähnten Grundsätze, Cic.: quos supra diximus, Caes.: hoc lex non dicit, sagt das nicht, enthält das nicht in sich, Cic.: volui dicere, ich wollte sagen (wenn man sich selbst korrigiert), Plaut.: Hilarum dico, ich sage (meine) den H., Cic.: u. so eos dico, qui etc., Cic.: hoc dicis, dieses meinst du, Ter.: iis dico litteris, quibus etc., Cic.: non id volui dicere, Plaut.: illud ›stertit‹ volui dicere, Plaut.: dicet aliquis, es könnte einer sagen, Cic.: nihil dico amplius, Cic.: unum illud dico, Cic.: tantum (nur so viel) dico, Cic.: non dico, ich will nicht sagen, Cic.: ne dicam, um nicht zu sagen, crudelem, ne dicam sceleratum, Cic.: dicam, ich darf es sagen (parenthet.), Komik. (s. Brix Plaut. trin. 346): dicam vere, quod sentio, Cic.: quid dico saepe? immo non numquam, Cic.: dico tibi, ich spreche zu dir, ich meine dich (drohend, warnend usw.), Komik. u. Phaedr. (vgl. Brix Plaut. mil. 217 u. die Auslgg. zu Phaedr. 4, 19,
    ————
    18): ebenso dicimus tibi, Ov.: tibi ego dico annon? willst du mir Rede stehen oder nicht? Ter.: aber ut A. Varius consessori (zu seinem Beisitzer) dicere solebat, Cic.: dicam nunc, laß dir nun sagen, Ov. – ut parcissime dicam, um mich sehr schonend auszudrücken, Quint. – sed dic tamen, aber sag mir doch, à propos, Komik. (s. Lorenz Plaut. Pseud. 1293). – nisi quid dicis, wenn du nichts dagegen einzuwenden hast, Cic.: alqd de scripto, vom Blatte vortragen, ablesen, Cic.: causam, seine Sache (als Angeklagter vor Gericht) vortragen, sich gegen die Anklage verantworten, Cic.: dagegen causas in foro, als Anwalt Rechtsfälle verhandeln, Cic.: ius, Recht sprechen, Gericht halten, Cic. (dah. absol., do, dico, addico, s. do): sententiam (vom Senator), seine Meinung sagen, seine Stimme geben, Cic.: versus in oratione, vorbringen, anbringen, Cic. – quid dicam de patre (in betreff des V.)? Ter.: u. so quid ego de Cicerone dicam? Cic. (s. Spengel Ter. Andr. 252). – ut dixi, Cic.: ut initio dixi, Cic.: ut ante dixi, ut od. quem ad modum supra dixi, Cic.: ut diximus, Cic.: ut supra diximus, Caes.: ut dictum est, Caes.: uti dictum est, ut ante dictum est, Caes., sicut ante dictum est, Nep. – nunc de conclusione dicemus, Cic.: de quibus duabus rebus in his libris promiscue dicam, Varro LL. – de nostris (verbis) dicam cur sint, de alienis, unde sint, Varro LL. – cum mihi et pro me aliquid et in Marcum
    ————
    multa dicenda sint, Cic. – m. folg. – ut od. ne u. Konji., sagen, ankündigen, befehlen, daß od. daß nicht usw., Cic. u.a. – Im Passiv dicor, diceris, dicitur etc., man sagt, es geht das Gerücht, man behauptet, daß ich, du, er usw., er, sie, es soll, mit folg. Nom. u. Infin., Aesculapius primus vulnus dicitur obligavisse, Cic.: dicitur inventor olivae (sc. esse), wird genannt als usw., Cic.: dicor pulsa (esse), Ov.: u. dicitur zuw. m. folg. Acc. u. Infin., dicitur eo tempore matrem Pausaniae vixisse, Nep.: anates Ponticas dicitur edundis vulgo venenis victitare, Gell.: quam (partem) Gallos obtinere dictum est (oben gesagt ist), Caes. (vgl. Dräger Histor. Synt. Bd. 2. S. 430 f.): ut dicitur, in Zwischensätzen, Cic. Cael. 28. – In der Umgangsspr., dictum ac factum u. bl. dictum factum (ἅμ᾽ επος, ἅμ᾽ εργον), gesagt getan = ohne Verzug, eiligst,Ter. (vgl. Ruhnk. u. Spengel Ter. Andr. 2, 3, 7 = 381. Wagner Ter. heaut. 760): dicto citius (= citius quam dici potest), schneller wie er's sprach, kaum hatte er's gesagt= ohne Verzug, im Nu, Verg., Hor. u. Liv. (vgl. Heindorf Hor. sat. 2, 2, 80). – ante dictus, vorher genannt (erwähnt), Scrib. Larg. 163. Amm. 16, 12, 21 u. 29, 5, 24. – supra dictus, oben genannt (erwähnt), Plin. 32, 80. Quint. 6, 1, 13. Lact. 6, 5, 5. Cael. Aur. chron. 2, 12. § 140 u. 145. – B) insbes.: 1) (intr.) prägn., reden, eine Rede halten, Cic.: ars dicendi, Redekunst, Rhetorik, Cic.:
    ————
    dicendo excellere, durch Beredsamkeit, Cic. – bes. vor Gericht verteidigend od. angreifend für jmd. od. etw. reden, dicere pro reo, Cic.: contra alqm pro alqo apud centumviros, Cic.: acerbe in alqm, Cic.: a od. pro scripto, für den wörtlichen Ausdruck sprechen, ihn verteidigen (Ggstz. contra scriptum dicere), Cic. – qui ante me dixerunt, die Vorredner, Cic.: is, qui dicturus post me erat, der Redner nach mir, Cic. – m. Dat. (vor), dicere populo, Sen. contr. 7. praef. § 1. – 2) sagen = antworten, a quo cum quaesisset, quo se deduci vellet, et ille Athenas dixisset etc., Nep.: a quo cum quaereret Pyrrhus..., Cineas dixit etc., Eutr. – 3) nennen, benennen, heißen, orbis, qui κύκλος Graece dicitur, Cic.: quidam, quem dicere nolo nomine, Catull.: est locus Hesperiam Graii cognomine dicunt, Verg.: nam tum eo verbo (hostis) peregrinum dicebant, Varro LL.: cum puerum contrario nomine puellae diceremus, ICt.: Pithecusae habitantum nomine dictae, Ov. – m. Acc. des Namens, nomen dixere priores Ortygiam, Verg.: cui Ascanium parentes dixere nomen, Liv. – übh. m. dopp. Acc. u. im Passiv m. dopp. Nom., tam bellatorem Mars se haut ausit dicere, Plaut.: quem dixere chaos, Ov.: felicem diximus Pirithoum, haben gl. gepriesen, Ov.: equidem me Caesaris militem dici volui, Caes.: lineae, quae cathetoe dicuntur, Vitr.: Meropis filia dici cupiens, Ov. – m. Ang. von wem? durch Adv.
    ————
    od. durch ab od. de m. Abl., unde iugum dictum est velut zugon, Diom.: Chaoniam omnem Troiano a Chaone dixit, Verg.: qui nunc Misenus ab illo dicitur, Verg.: caseus a coacto lacte ut coaxeus dictus, Varro LL.: dictae a Pallade terrae, Athen, Ov.: Romanos suo de nomine dicet, Verg.: Turonii vocantur de fluvio, Cato fr.: eaque terra de nomine eius Chanaan dicta est, Lact. – 4) singen, singend vortragen, dichten, versus, carmen, Verg. u. Hor.: modos, Hor.: in modum dicite: ›o Hymenaee Hymen‹, Catull.: carmina in imperatorem, Liv. 39, 7, 3: carmen Christo quasi deo, Plin. ep. 10, 96 (97), 7: hymnum deo, Eccl.: aliquid de Domitio, Suet. Vit. 11, 2: carmina fistulā od. avenā, Hor. u. Calp.: melos tibiā, Hor.: ad tibias dixit, Lampr. Helig. 32, 8. – 5) ernennen, zu etw. machen, dictatorem et magistrum equitum, Cic.: arbitrum bibendi, Hor. – m. dopp. Acc., alqm dictatorem, Caes.: alqm magistrum equitum, Liv.: alqm aedilem, Liv.: alqm tribunum militum, Liv.: alqm collegam, Liv.: alqm deum (zum G.), Ov. – 6) lobend erwähnen, -nennen, beschreiben, erzählen, besingen, im Liede preisen, alcis facta, amores, Verg.: naturas silvestrium, Plin.: vir dicendus, nennens-, erwähnenswert, Vell. – 7) bestimmen, festsetzen, eine Zeit anberaumen (obwohl urspr. vom mündlichen Mitteilen u. Ankündigen), locum, multam, Liv.: diem (Termin vor Gericht), Cic.: diem nuptiis, Ter.: diem operi,
    ————
    Cic.: iudicem, sich ausbitten, Liv.: legem, Cic.: dictum inter nos fuit, ne etc., verabredet, Ter. – dah. bestimmend versprechen, zusagen (s. Nipperd. Nep. Eum. 2, 2), sua bona cognatis, Plaut.: alia legatio dicta erat, alia data est, Cic.: dictae pecuniae, Plaut.: pecuniae Appio dictae, Sall. fr.: bes. dicere dotem, Cic., dotem alci, Varro fr.: u. dotis paululum vicino suo, Afran. fr.: quod dotis (an M.) dixi, Ter.: quidam dictas non accepere dotes, Sen. rhet.: u. doti Valeria pecuniam omnem suam dixerat, Cic.: dictas exige dotis opes, Ov. – 8) vorhersagen, Tibull., Prop. u. Ov. – 9) bejahen, versichern, Ggstz. negare, Ter. eun. 251. Cic. ep. 3, 8, 5: m. folg. Acc. u. Infin., quem esse negas, eundem esse dico, Cic. Tusc. 1, 12. – arch. deico, Plaut. Poen. 474. Corp. inscr. Lat. 1, 1007: deicat, Plaut. Men. 243. – Perf. deixi, Corp. inscr. Lat. 1, 1007. v. 1 u. 8: deixsistis, Corp. inscr. Lat. 1, 201, 5: deixserunt, ibid. 1, 200, 85 u. 88: deixerit, ibid. 197, 23 u. 198, 47: deixserit, ibid. 1, 206. col. 2, 34: deixserint, ibid. 1, 204. col. 2, 33. – arch. Fut. deices, Plaut. Pseud. 1323. – arch. Imperat. deicunto, Corp. inscr. Lat. 1, 204. col. 2, 4. – arch. Infin. Präs. Akt. deicere, ibid. 1, 198, 32 u. Pass. deici, ibid. 1, 205. col. 2, 28. – arch. Abl. Gerund. deicundo, ibid. 1, 198, 31; 1, 1184 u. ö. – arch. dice = dic, Plaut. capt. 359; merc. 159; rud. 124 u. ö.; vgl. Quint. 1, 6, 21; aber auch = dicam (Fut.),
    ————
    Cato nach Paul. ex Fest. 72, 6. – dicem = dicam (Fut.), Cato nach Quint. 1, 7, 23. – Synk. Perf.-Formen, dixti = dixisti, Plaut. asin. 823; capt. 155 u. ö. Ter. Andr. 518 u. ö. Cic. de fin. 2, 10; de nat. deor. 3, 23; Caecin. 82. Ovid. her. 11, 59. Quint. 9, 3, 22. Mart. 4, 61, 4. Corp. inscr. Lat. 1, 1449: dixis = dixeris, Plaut. asin. 839; aul. 744; capt. 149; mil. 283: Vidul. fr. V, 28 Stud.: dixem = dixissem, Carm. de fig. 65: dixe = dixisse, Plaut. Amph. fr. XI; Poen. 961. Varro sat. Men. 284. Arnob. 5, 1. Auson. sept. sap. 1 (lud.), 7 u. 4 (Cleob.), 8. – Futur. dicebo, Nov. com. 8: dicebit, Vict. Vit. 3, 36. – Parag. Infin. Präs. Pass. dicier, Plaut. Bacch. 396; cist. 83; Curc. 479; Stich. 167. Cic. Arat. 33. Vatin. ep. in Cic. ep. 5, 9, 1. Pers. 1, 28. Carm. de ponder. 20. Prud. perist. 11, 86. Aenigm. vet. bei Gell. 12, 6, 2. Caper de orth. (VII) 102, 10. – Abl. Sing. Partiz. Präs. auch dicenti, Liv. 6, 14, 13. Vict. Vit. 1, 44. – Genet. Plur. Partiz. Präs. synk. dicentum, Ovid. met. 10, 657.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > dico

  • 15 fides

    1.
    fĭdes, ĕi ( gen. sing. scanned fĭdēï, Enn. ap. Cic. de Sen. 1, 1; Lucr. 5, 102.— Ante-class. and poet. form of the gen. fide, like die, facie, etc., Plaut. Aul. 4, 6, 1; id. Poen. 4, 2, 68; Ov. M. 3, 341; 6, 506; 7, 728; 737; Hor. C. 3, 7, 4; cf. Prisc. p. 781 P.; Charis. p. 53 ib.; Ritschl, Proleg. p. 90.— Dat. fide, Plaut. Trin. 1, 2, 80; 91; 105; Enn. ap. Non. 112, 1, or Ann. v. 111 ed. Vahl.; Hor. S. 1, 3, 95), f. [fido], trust in a person or thing, faith, confidence, reliance, credence, belief (syn.: fidelitas, fiducia, confidentia).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    si sciat noster senex, fidem non esse huic habitam,

    that he has not been trusted, Plaut. As. 2, 4, 52; cf.:

    fides ut habeatur, duabus rebus effici potest... iis fidem habemus, quos plus intelligere quam nos arbitramur... bonis viris ita fides habetur, ut nulla sit in iis fraudis injuriaeque suspicio... prudentia sine justitia nihil valeat ad faciendam fidem, etc.,

    to give confidence, produce confidence, Cic. Off. 2, 9, 33; see in the foll.: neque pauci, neque leves sunt, qui se duo soles vidisse dicant;

    ut non tam fides non habenda, quam ratio quaerenda sit,

    to give credence, id. Rep. 1, 10; cf.:

    quod si insanorum visis fides non est habenda, quia falsa sunt, cur credatur somniantium visis, etc.,

    id. Div. 2, 59, 122:

    si ita posset defendere, tamen fides huic defensioni non haberetur,

    id. Verr. 2, 5, 57, § 148:

    me miseram! forsitan hic mihi parvam habeat fidem,

    Ter. Eun. 1, 2, 117; cf.:

    cum jam minor fabulis haberetur fides,

    Cic. Rep. 2, 10:

    (fidem) majorem tibi habui quam paene ipsi mihi,

    id. Fam. 5, 20, 2; cf. id. ib. 7, 18, 1:

    ex aliis ei maximam fidem habebat,

    Caes. B. G. 1, 41, 4:

    cui maximam fidem suarum rerum habeat,

    Cic. Verr. 2, 2, 53, § 131; cf.:

    cui summam omnium rerum fidem habebat,

    Caes. B. G. 1, 19, 3:

    fidem commenticiis rebus adjungere,

    Cic. Div. 2, 55, 113:

    testimonio fidem tribuere,

    id. Sull. 3, 10; cf.:

    Cratippus iisdem rebus fidem tribuit,

    id. Div. 1, 3, 5:

    et auctoritatem orationi affert et fidem,

    id. Or. 34, 120:

    si tota oratio nostra omnem sibi fidem sensibus confirmat,

    id. Fin. 1, 21, 71:

    constituere fidem,

    id. Part. Or. 9, 31: fidem facit oratio, awakens or produces belief, id. Brut. 50, 187; cf.:

    quoniam auribus vestris... minorem fidem faceret oratio mea,

    id. Cat. 3, 2, 4:

    aliquamdiu fides fieri non poterat,

    Caes. B. C. 2, 37, 1;

    so with dare (rare): res ipsa fidem sermoni meo dabit,

    App. M. 4, p. 146, 25:

    Hercules cui ea res immortalitatis fidem dedit,

    assured of, Just. 24, 4, 4; Plin. Pan. 74, 3.—With object-clauses:

    fac fidem, te nihil nisi populi utilitatem et fructum quaerere,

    evince, show, Cic. Agr. 2, 8, 22: tibi fidem faciemus, nos ea suadere, quae, etc., will convince, Balb. et Opp. ap. Cic. Att. 9, 8, A. fin.:

    mihi fides apud hunc est, nihil me istius facturum,

    Ter. Heaut. 3, 3, 10; cf.:

    cum vix fides esset, rem ullo modo successuram,

    Suet. Vesp. 7:

    male fidem servando illis quoque abrogant fidem,

    Plaut. Trin. 4, 3, 41:

    quorum rebus gestis, fidem et auctoritatem in testimonio inimicitiarum suspicio derogavit,

    Cic. Font. 7, 13; cf.:

    alicui abrogare fidem juris jurandi,

    id. Rosc. Com. 15, 44; and:

    omnibus abrogatur fides,

    id. Ac. 2, 11, 36:

    quae res fidem abrogat orationi,

    Auct. Her. 1, 10, 17:

    imminuit et oratoris auctoritatem et orationis fidem,

    Cic. de Or. 2, 37, 156:

    multa fidem promissa levant,

    Hor. Ep. 2, 2, 10: fidem addere, to give credence (opp. fidem demere):

    ex ingenio suo quisque demat vel addat fidem,

    Tac. G. 3 fin.
    B.
    In partic., in mercant. lang., credit:

    cum fides totā Italiā esset angustior, neque creditae pecuniae solverentur,

    Caes. B. C. 3, 1, 2; cf.:

    scimus, Romae solutione impedita fidem concidisse,

    Cic. de Imp. Pomp. 7, 19:

    fides de foro sublata erat,

    id. Agr. 2, 3, 8:

    labefacta jam fide,

    credit being impaired, Suet. Vesp. 4:

    pecunia suā aut amicorum fide sumpta mutua,

    Sall. C. 24, 2:

    non contentus agrariis legibus fidem moliri coepit,

    Liv. 6, 11, 8; cf.:

    fidem abrogare,

    id. 6, 41, 11:

    fidemque remque, perdere,

    credit and means, Plaut. Ep. 2, 2, 36; cf.:

    res eos jampridem, fides deficere nuper coepit,

    Cic. Cat. 2, 5, 10:

    nisi fide staret res publica, opibus non staturam,

    Liv. 23, 48, 9 Drak.; freq.: res fidesque, for fame and fortune, property and credit, i. e. entire resources, Plaut. Curc. 4, 2, 18; id. Truc. 1, 1, 24; 38; id. Most. 1, 2, 64; Sall. J. 73, 6 Cort.—
    2.
    Beyond the mercant. sphere ( poet. and in post-Aug. prose):

    segetis certa fides meae,

    i. e. return, yield, Hor. C. 3, 16, 30:

    at tibi... Persolvat nullā semina certa fide,

    Tib. 2, 3, 62:

    fallax fides unius anni,

    Plin. Pan. 32, 4:

    quia hanc ejus terrae fidem Menander eludit,

    Quint. 12, 10, 25.
    II.
    Transf., that which produces confidence or belief.
    A.
    The quality that produces confidence in a person, trustworthiness, faithfulness, conscientiousness, credibility, honesty; in things, credibility, truth, etc.
    1.
    In gen. (erroneously regarded by Cicero as the primary signif. of the word; wherefore he derived it from fio; v. the foll. passages):

    fundamentum justitiae est fides, id est dictorum conventorumque constantia et veritas. Ex quo, audeamus imitari Stoicos, credamusque, quia fiat, quod dictum est, appellatam fidem,

    Cic. Off. 1, 7, 23 Beier; cf. id. Fragm. ap. Non. 24, 17 (Rep. 4, 7, p. 428 ed. Mos.); id. Fam. 16, 10 fin.:

    justitia creditis in rebus fides nominatur,

    id. Part. Or. 22, 78:

    meo periculo hujus ego experiar fidem,

    Plaut. Capt. 2, 2, 99; cf.:

    fides fidelitasque amicum erga,

    id. Trin. 5, 2, 2:

    homo antiqua virtute ac fide,

    Ter. Ad. 3, 3, 88; cf.:

    exemplum antiquae probitatis et fidei,

    Cic. Rep. 3, 5:

    esse summa probitate ac fide,

    id. ib. 3, 17:

    vir aequissimus, singulari fide,

    id. ib. 3, 17:

    quorum fides est laudata,

    id. ib. 2, 36:

    quibus facillime justitia et fides convalescit,

    id. ib. 2, 14:

    unde justitia, fides, aequitas?

    id. ib. 1, 2:

    cujus virtuti, fidei, felicitati (Gallia) commendata est,

    id. Prov. Cons. 14, 35:

    aequitas et fides,

    id. Rep. 1, 35; cf.:

    si pudor quaeritur, si probitas, si fides,

    id. ib. 3, 18 fin.:

    quanta fide, quanta religione,

    id. Font. 6, 13:

    hinc fides, illinc fraudatio,

    id. Cat. 2, 11, 25: ille vir haud magna cum re sed plenu' fidei, Enn. ap. Cic. de Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 ed. Vahl.): ubi societas? ubi fides majorum? Cato ap. Gell. 10, 3, 17: nulla sancta societas, nec fides regni est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 8, 26 (Trag. v. 412 ed. Vahl.):

    mea eraga te fides et benevolentia,

    Cic. Fam. 1, 5, 1:

    pro vetere ac perpetua erga populum Romanum fide,

    Caes. B. G. 5, 54, 4:

    in fide atque amicitia civitatis Aeduae,

    id. ib. 2, 14, 2:

    in fide manere,

    id. ib. 7, 4, 5; cf.:

    sincera fide in pace Ligures esse,

    Liv. 40, 34, 11:

    si tibi optima fide sua omnia concessit,

    Cic. Rosc. Am. 49, 144:

    praestare fidem,

    id. Div. 2, 37, 79; id. Top. 10, 42; id. Att. 16, 7, 2; id. Fam. 1, 7, 6:

    te oro per tuam fidem, ne, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 55: Eu. Dic bona fide: tu id aurum non surripuisti? Ly. Bona. Eu. Neque scis, quis abstulerit? Ly. Istuc quoque bona, Plaut. Mil. 4, 10, 42:

    de pace cum fide agere,

    Liv. 32, 33, 10:

    jussas cum fide poenas luam,

    Hor. Epod. 17, 37:

    haecne marita fides?

    Prop. 4 (5), 3, 11:

    Aeacidae dederat pacis pignusque fidemque,

    faithful bail, Ov. M. 12, 365:

    perjura patris fides,

    perjured faith, dishonesty, Hor. C. 3, 24, 59 et saep.—Prov.:

    fides ut anima, unde abiit, eo numquam redit,

    Pub. Syr. 181 (Rib.):

    fidem qui perdit, quo se servet relicuo,

    id. 166.—
    b.
    Of inanim. and abstr. things:

    nam cum Gabinii levitas... omnem tabularum fidem resignasset, etc.,

    trustworthiness, credibility, Cic. Arch. 5, 9; cf.:

    nunc vero quam habere auctoritatem et quam fidem possunt (litterae)?

    id. Fl. 9, 21; and:

    visa, quae fidem nullam habebunt,

    id. Ac. 2, 18, 58 fin.; and:

    qui non speciem expositionis sed fidem quaerit,

    truth, Quint. 10, 1, 32:

    aliter oraculorum, aliter haruspicum fides confirmari aut refelli potest,

    id. 5, 7, 36:

    probationum,

    id. 4 praef. §

    6: liber spectatae fidei,

    Gell. 1, 7, 1:

    paulum distare ab eo (lapide) in unguentorum fide multi existimant Lygdinos, etc.,

    in faithful preservation, keeping in good condition, Plin. 36, 8, 13, § 62.—
    c.
    In poets several times, faithful, true fulfilment of a promise:

    dicta fides sequitur,

    Ov. M. 3, 527 (cf.:

    res dicta secuta est,

    id. ib. 4, 550):

    vota fides sequitur,

    id. ib. 8, 713:

    promissa exhibuere fidem,

    were fulfilled, id. ib. 7, 323; cf.:

    en haec promissa fides est?

    is this the fulfilment of the oracle? Verg. A. 6, 346.—
    2.
    In partic., in jurid. lang., bona fides, good faith, sincerity; hence, EX FIDE BONA or BONA FIDE, in good faith, sincerely, honestly, conscientiously:

    arbitrum illum adegit, QVICQVID SIBI DARE FACERE OPORTERET EX FIDE BONA,

    Cic. Off. 3, 16, 66; cf.: quanti verba illa: VTI NE PROPTER TE FIDEMVE TVAM CAPTVS FRAVDATVSVE SIEM, etc.... Q. quidem Scaevola, pontifex maximus, summam vim esse dicebat in omnibus iis arbitriis, in quibus adderetur EX FIDE BONA;

    fideique bonae, nomen existimabat manare latissime, idque versari in tutelis societatibus, fiduciis mandatis, rebus emptis venditis, conductis locatis, etc.,

    id. ib. 3, 17, 70; id. Att. 6, 1, 15: praetor ait: QVI [p. 747] BONA FIDE EMIT, etc., Dig. 6, 2, 7, § 11 sq.; cf.:

    bonae fidei emptori subrepta re quam emerit,

    Just. Inst. 4, 1, 15:

    ubi lex inhibet usucapionem, bona fides possidenti nihil prodest,

    Dig. 41, 3, 24:

    tot judicia de fide mala, quae ex empto aut vendito aut conducto aut locato contra fidem fiunt, etc.,

    i. e. deception, dishonesty, Cic. N. D. 3, 30, 74:

    bonā fide = certissime,

    Plaut. Truc. 2, 7, 30; id. Aul. 4, 10, 42; id. Capt. 4, 2, 110; cf.:

    mala fide,

    Dig. 41, 2, 1, § 6.—
    B.
    An assurance that produces confidence, a promise, engagement, word, assurance, confirmation.
    1.
    In gen.:

    fide data, credamus,

    Plaut. Pers. 2, 2, 61: accipe daque fidem, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 33 ed. Vahl.):

    atque etiam, si quid singuli temporibus adducti hosti promiserunt, est in eo ipso fides conservanda: ut primo Punico bello Regulus... ad supplicium redire maluit, quam fidem hosti datam fallere,

    Cic. Off. 1, 13, 39; cf. id. Fin. 2, 20, 65:

    fidem dare, violare, in fide non stare,

    id. Rab. Perd. 10, 28:

    Pompei fides, quam de me Caesari dederat,

    id. Fam. 1, 9, 12:

    inter se fidem et jusjurandum dare,

    Caes. B. G. 1, 3 fin.:

    obligare fidem alicui,

    to plight one's faith, Cic. Phil. 5, 18, 51; cf.:

    fidem reliquis interponere,

    Caes. B. G. 5, 6 fin.:

    fide mea spondeo, futurum ut, etc.,

    Plin. Ep. 1, 14, 10:

    diffidens, de numero dierum Caesarem fidem servaturum,

    Caes. B. G. 6, 36, 1:

    si fidem mecum servas,

    Plaut. Curc. 1, 2, 48:

    tecum servavi fidem,

    id. Capt. 5, 1, 10; id. Merc. 3, 1, 33:

    fides juris jurandi cum hoste servanda,

    Cic. Off. 3, 29, 107:

    fidem erga imperatorem conservare,

    Caes. B. C. 1, 84, 3:

    fidem erga populum Romanum servare,

    Liv. 24, 4, 5:

    servata erga Galbam,

    Tac. H. 1, 71:

    in regem suum servata,

    Curt. 6, 5, 2:

    ut fidem vobis praestaremus,

    Liv. 28, 39, 2; so,

    fidem alicui praestare,

    Curt. 6, 4, 9; Liv. 30, 15, 5; Sen. Ben. 5, 21, 1:

    non servata fides deditis est,

    Liv. 24, 1, 10; cf. Cic. de Sen. 20, 75; Sen. Ep. 71, 17:

    fidem suam liberare,

    to perform his promise, Cic. Fl. 20, 47; cf.:

    fidem alicujus liberare,

    id. Fam. 12, 7, 2: so,

    fidem exsolvere,

    Liv. 3, 19, 1; 22, 23, 8; 24, 16, 12; Plin. Ep. 2, 12, 6; Luc. 9, 98 al.:

    fidem frangere,

    Cic. Rosc. Com. 6, 16;

    for which violare, v. above,

    id. Rab. Perd. 10, 28:

    fidem amittere,

    Nep. Eum. 10:

    istius fide ac potius perfidiā decepti,

    Cic. Rosc. Am. 38, 110: quantum mea fides studii mihi afferat, my plighted word (to defend the king), id. Deiot. 1, 1:

    contioni deinde edicto addidit fidem,

    confirmed, Liv. 2, 24, 6.—
    2.
    Pregn., a given promise of protection or security, a guaranty; hence, in gen., protection, guardian care:

    introduxi Vulturcium sine Gallis: fidem ei publicam jussu senatus dedi,

    promised him protection, security, in the name of the public, Cic. Cat. 3, 4, 8; cf.: Vulturcius interrogatus... primo fingere alia;

    post, ubi fide publica dicere jussus est, omnia uti gesta erant aperit,

    Sall. C. 47, 1:

    cum se diceret indicaturum de conjuratione, si fides publica data esset,

    id. ib. 48, 4:

    uti L. Cassius ad Jugurtham mitteretur, eumque interposita fide publica Romam duceret,

    id. J. 32, 1; cf.:

    privatim praeterea fidem suam interponit, quam ille non minoris quam publicam ducebat,

    id. ib. fin.:

    qui Romam fide publica venerat,

    id. ib. 35, 7; so,

    too, simply fides: Lusitani contra interpositam fidem interfecti,

    Cic. Brut. 23, 89:

    fide accepta ab legatis, vim abfuturam,

    Liv. 38, 33, 3:

    Thais patri se commendavit in clientelam et fidem,

    Ter. Eun. 5, 9, 9; cf.:

    se in Chrysogoni fidem et clientelam contulerunt,

    Cic. Rosc. Am. 37, 106:

    quaere in cujus fide sint et clientela,

    id. ib. 33, 93:

    aliquid in fidem alicujus tradere,

    Liv. 38, 31, 2:

    frugi hominem, plenum religionis videtis positum in vestra fide ac potestate: atque ita, ut commissus sit fidei, permissus potestati,

    Cic. Font. 14, 30; cf.:

    se suaque omnia in fidem atque potestatem populi Romani permittere,

    Caes. B. G. 2, 3, 2:

    in alicujus fidem ac potestatem venire,

    id. ib. 2, 13, 2:

    in fide alicujus esse,

    Cic. Planc. 41, 97; cf. id. Fam. 13, 65, 2:

    ea (jura) fidei suae commissa,

    id. Off. 1, 34, 124:

    civitas in Catonis fide locata,

    id. Att. 6, 1, 5:

    recipere aliquid in fidem,

    id. ib. 15, 14, 3; cf.:

    aliquem in fidem necessitudinemque suam recipere,

    id. Fam. 13, 19, 2:

    recipere aliquem in fidem,

    Caes. B. G. 2, 15, 1; 4, 22, 3:

    hortatur, ut populi Romani fidem sequantur,

    id. ib. 4, 21, 8: jura fidemque supplicis erubuit (Achilles), the protection due to a suppliant, Verg. A. 2, 541:

    di, obsecro vostram fidem!

    your protection, assistance, help, Plaut. Cist. 4, 1, 11; id. Am. 5, 1, 78; id. Most. 1, 1, 74; 2, 2, 97; cf.:

    fidem vestram oro atque obsecro, judices,

    Cic. Mur. 40, 86:

    deum atque hominum fidem implorabis,

    id. Verr. 2, 1, 9, § 25;

    so in colloq. lang. frequently elliptic. as an exclamation: Di vostram fidem!

    by the protection of the gods! for heaven's sake! Plaut. Capt. 2, 3, 58, id. Men. 5, 2, 119; id. Poen. 4, 78 al.; Ter. And. 4, 3, 1; 4, 4, 5; id. Eun. 3, 1, 28 al.; cf.:

    tuam fidem, Venus!

    Plaut. Curc. 1, 3, 40:

    pro deum atque hominum fidem!

    id. ib. 5, 3, 16; id. Ep. 4, 2, 10; Ter. And. 1. 5, 2; 1, 5, 11; id. Heaut. 1, 1, 9 al.; Sall. C. 20, 10 al.;

    for which: pro deorum atque hominum fidem!

    Cic. Tusc. 5, 16, 48;

    and in a different order: pro deorum fidem atque hominum,

    id. Lael. 15, 52;

    also simply pro deum fidem,

    Liv. 3, 67, 7 Drak. N. cr.; and:

    per fidem!

    Petr. 100, 5; Tac. Or. 35; App. M. 6, p. 175.—
    C.
    The faith, the Christian religion as a system of belief (eccl. Lat.):

    domicilium fidei,

    Lact. 4, 30 fin.; Vulg. Apoc. 14, 12 al.
    III.
    Fides, personified as a goddess:

    praeclare Ennius: O Fides alma, apta pinnis, et jus jurandum Jovis! Qui jus igitur jurandum violat, is Fidem violat,

    Cic. Off. 3, 29, 104 (Enn. Trag. v. 410 ed. Vahl.); cf. Varr. L. L. 5, § 74 Müll.; Cic. N. D. 3, 18, 47; 2, 23, 61; 31, 79; id. Leg. 2, 8, 19; 11, 28; Plaut. Cas. prol. 2; id. Aul. 3, 6, 46; 50; 4, 2, 14; Verg. A. 1, 292; Hor. C. 1, 35, 21; 4, 5, 20; id. C. S. 57.
    2.
    fĭdes, ium, plur., or fides, is, sing., f. [= sphidê], a stringed instrument, lyre, lute, cithern.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    In plur. (only so in classic prose): Fides genus citharae, Paul. ex Fest. p. 89, 16 Müll.:

    (hominis) omnis vultus omnesque voces, ut nervi in fidibus, ita sonant, ut a motu animi quoque sunt pulsae,

    Cic. de Or. 3, 57, 216;

    so different from nervi,

    id. Div. 2, 14, 33; id. Leg. 2, 15, 39; id. Brut. 54, 199; id. Fin. 4, 27, 75 (v. Madv. ad h. l., p. 601 sq.):

    ut in fidibus aut tibiis, atque in cantu ipso ac vocibus concentus est quidam tenendus ex distinctis sonis, etc.,

    id. Rep. 2, 42; id. Fin. 4, 27, 75; cf. id. de Or. 3, 51, 197: Fi. Fides non reddis? Pe. Neque fides neque tibias, Plaut. Ep. 3, 4, 77;

    with tibiae,

    Quint. 1, 10, 14; 20; 11, 3, 59:

    Orpheus, Threïciā fretus citharā fidibusque canoris,

    Verg. A. 6, 120:

    fidibus cantare alicui,

    Plaut. Ep. 3, 4, 64:

    fidibus canere praeclare,

    Cic. Tusc. 1, 2, 4; id. Div. 2, 59, 122:

    uti,

    id. Tusc. 5, 39, 113:

    dicere longum melos,

    Hor. C. 3, 4, 4:

    placare deos,

    id. ib. 1, 36, 1:

    discere,

    Cic. de Sen. 8, 26:

    docere aliquem,

    id. Fam. 9, 22, 3:

    scire,

    Ter. Eun. 1, 2, 53:

    vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

    Hor. C. 4, 9, 12:

    fidibusne Latinis Thebanos aptare modos studet,

    i. e. to imitate Pindaric odes in Latin poetry, id. Ep. 1, 3, 12.—
    (β).
    Sing. ( poet.):

    sume fidem et pharetram: fies manifestus Apollo,

    Ov. H. 15, 23; so,

    Teïa,

    Hor. C. 1, 17, 18:

    Cyllenea,

    id. Epod. 13, 9:

    quodsi blandius Orpheo moderere fidem,

    id. C. 1, 24, 14.—
    2.
    Prov.: vetus adagium est: Nihil cum fidibus graculo, i. e. ignoramuses have nothing to do with poetry, Gell. N. A. praef. § 19.—
    B.
    Esp., Fides, is, f., a constellation, i. q. Lyra, the Lyre:

    cedit clara Fides Cyllenia,

    Cic. Arat. 381; Varr. R. R. 2, 5, 12;

    in the form Fidis,

    Col. 11, 2, 14; 40; Sid. Carm. 16, 5.—
    * II.
    Transf., in sing., i. q. nervus, chorda, a string of a musical instrument:

    quae tuba quaeve lyra Flatibus incluta vel fidibus,

    Prud. Cath. 3, 81.

    Lewis & Short latin dictionary > fides

См. также в других словарях:

  • méli-mélo — [ melimelo ] n. m. inv. • 1861; méli méla 1841; melli mello XVe XVIe; a. fr. mesle mesle, avec variation vocalique; de mêler→aussi pêle mêle ♦ Fam. Mélange très confus et désordonné. Quel méli mélo ! une chatte n y retrouverait pas ses petits. ⇒… …   Encyclopédie Universelle

  • décliner — [ dekline ] v. <conjug. : 1> • 1080 « détourner »; lat. declinare I ♦ V. tr. 1 ♦ Dr. Prétendre incompétent pour statuer. Décliner la compétence d une juridiction, d un juge. ⇒ déclinatoire, renvoi. Cour. Repousser (ce qui est proposé,… …   Encyclopédie Universelle

  • TUBA — Tyrrhenorum inventum, Plin. l. 7. c. 56. a tubo, seu canali, quem refert, dicta, priscis Graecis ignota fuit. Unde illos, Tubarum locô, conchis uti consuevisse, legimus, apud Hesychium, Κόχλοις τοῖς ςθαλαττίοις ἐχρῶντο, πρὸ τῆς τῶ σαλπίγγων… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • accroissement — [ akrwasmɑ̃ ] n. m. • 1150; de accroître 1 ♦ Le fait de croître, d augmenter. ⇒ augmentation, hausse, progression. Accroissement de la production. « l accroissement que la victoire donnera à leurs affaires » (France). Accroissement de la vitesse …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»